23 stycznia, 2022
Uzależnienie od alkoholu to skomplikowana i niezwykle trudna choroba. Podjęcie leczenia wymaga naprawdę wiele samozaparcia i pracy włożonej przez uzależnionego. Wbrew pozorom, walka z nałogiem nie kończy się z ostatnią sesją terapeutyczna, a trwa przez długie lata, a nawet do końca życia, bo wiem alkoholikiem pozostaje się nawet po wyleczeniu nałogu.
Skąd czerpać siłę i motywację do walki z nałogiem? Jak wytrwać w trzeźwości, mimo wielu przeciwności losu, które napotykamy na każdym kroku
Motywacją nazywamy potocznie różne czynniki, które pobudzają nas do działania oraz do osiągnięcia zamierzonego celu. Nie są to tylko czynniki pobudzające, ale również działania, które podejmujemy, by utrzymywać chęć podejmowania działań i dążenia do celu. Motywem do działania może być każde przeżycie, dzięki któremu człowiek czuje się pobudzony do działania, podtrzymuje podjęte już działanie i sprzyja w osiągnięciu postawionego celu.
Według definicji motywacja to mechanizm psychologiczny uruchamiający oraz organizujący zachowanie danej jednostki ukierunkowane na osiągnięcie obranego celu.
Motywację możemy podzielić na motywację wewnętrzną oraz zewnętrzną. Gdy mówimy o motywacji wewnętrznej, chodzi o podejmowanie działań, które mają wartość samą w sobie, rozwijają umiejętności, sprawiają osobie przyjemność i pobudzają do „zgłębiania tematu”. Taka motywacja wynika z samodzielnej chęci działania, bez żadnych przymusów i poleceń. W takich przypadkach osoba wykonująca jakieś zajęcie nie odczuwa, że wkłada w nie wiele wysiłku, gdyż czuje głównie satysfakcję i dumę z osiągniętych sukcesów lub z po prostu samego wykonywania czynności. Motywacja wewnętrzna niesie ze sobą wiele dobrego, między innymi:
Motywacja zewnętrzna to z kolei motywacja, która pojawia się w chwili, gdy osoba wykonująca jakąś czynność robi to pod pewnym przymusem z zewnątrz. Oczywiście, taki rodzaj motywacji również pobudza do działania, jednak działanie pod presją i kontrolą działa mniej korzystnie na wykonywane zadanie, niż tylko wewnętrzne czynniki. Motywację zewnętrzną możemy podzielić na dwie funkcje, które pełni:
Motywację możemy podzielić również na ujemną oraz dodatnią. Motywacja dodatnia to działania, które są wynikiem optymistycznego nastawienia, wyznaczonych sobie celów oraz potrzeby zaspokojenia ich. Wiążą się na ogół z pozytywnymi emocjami. Natomiast motywacja ujemna, to motywowanie od działań, które ustrzegą nas przed porażkami, nieprzyjemnościami, niepowodzeniami i ich przykrymi następstwami. Głównymi emocjami, które towarzyszą motywacji ujemnej to emocje negatywne.
Duża część społeczeństwa wmawia sobie, że jest w stanie pokonać każdą przeciwność losu w pojedynkę. Być może część faktycznie jest w stanie rozwiązać wszystkie problemy samodzielnie, jest to jednak niezwykle trudne i wymaga wielkich nakładów pracy. O wiele częściej próby samodzielnego osiągnięcia zamierzonego celu, jakim jest na przykład wyjście z nałogu alkoholowego, kończą się niepowodzeniem i utratą jakiejkolwiek motywacji do dalszej walki. O wiele łatwiej jest sięgnąć po pomoc specjalistów, którzy pomogą nam w leczeniu uzależnienia i będą odpowiednio motywować uzależnionego w trakcie trwania całego leczenia. Równie ważne okazuje się wsparcie bliskich – rodziny oraz przyjaciół, gdyż pokazują oni, że człowiek nie jest pozostawiony sam ze swoimi problemami i może liczyć na ich towarzystwo w czasie kryzysu czy chwili zwątpienia.
Uzależnienie często spotyka osoby, które mają problemy emocjonalne wynikające z zaniedbań z przeszłości. Również niewielka wiedza na temat mechanizmów powstawania uzależnień, często doprowadza do powstania uzależnienia. Ludzie często nie są świadomi, co się z nimi dzieje oraz jak można było nie doprowadzić do zaistniałej sytuacji.
Dlatego tak ważnym elementem w terapii alkoholowej jest zrozumienie, skąd wzięło się uzależnienie, jakie były indywidualne mechanizmy jego powstania. Świadomość swoich emocji i problemów jest bardzo ważna, gdyż ułatwia ona przejście przez leczenie uzależnienia i pomaga pozostać w trzeźwości po zakończeniu terapii.
Dobry terapeuta, to taki, który będzie odpowiadał osobie uzależnionej. Należy pamiętać, że to lekarz specjalista jest dla nas, a nie my dla niego, dlatego też właśnie terapeuta powinien dostosować sesje do nas, a nie my do niego. W przypadku, gdy pacjent będzie odczuwał dyskomfort, przymus oraz brak nawiązania więzi ze swoim terapeutą, szybko się zniechęci, straci motywację do działania i najprawdopodobniej zakończy leczenie. W takich przypadkach niezwykle ważne jest rozważenie zmiany psychoterapeuty na innego, takiego, który odpowiednio zmotywuje do działania i będzie popychał do kolejnych kroków w leczeniu. Każda osoba jest inna, oznacza to więc, że nie każdy terapeuta, nawet taki, który cieszy się świetną opinią w okolicy będzie odpowiadał każdemu. Duża wiedza, doświadczenie, doza empatii, zrozumienia w połączeniu z odpowiednim charakterem na pewno sprawi, że uzależniony będzie czuł nieustanną motywację do wychodzenia z nałogu!
Powtarzanie osobie uzależnionej, żeby rozpoczęła leczenie ze względu na dzieci, rodziców czy współmałżonka to zazwyczaj wielki błąd. Takie ciągłe naleganie i szantaże emocjonalne zwiększają frustrację alkoholika, powodują wyrzuty sumienia, które mogą doprowadzić do jeszcze większego uzależnienia się od alkoholu, a nie do zmotywowania się do działania mającego na celu leczenie.
Oczywiście, najbliżsi są bardzo ważnym elementem leczenia, nie powinni jednak narzucać swojej woli alkoholikowi. To osoba uzależniona powinna sama odnaleźć w sobie odpowiednią motywację, ustawić sobie cele i priorytety i małymi krokami dążyć do osiągnięcia celu.
Wyjście z uzależnienia to długi i trudny proces, który niejednokrotnie postawi przed nami zadania, które mogą wydawać się nie do wykonania. Ważne jest, by znaleźć w sobie pokłady chęci i determinacji, by mieć w sobie siłę do walki, która finalnie przyniesie wspaniałe efekty.
Pierwszym krokiem jest przyznanie się, że ma się problem, stanięcie oko w oko ze swoimi demonami. Najlepiej rozpocząć leczenie od psychoterapii indywidualnej, by przerobić najważniejsze kwestie, a później udać się na spotkania grup wsparcia, z osobami o podobnych problemach i przeżyciach.
Początki często bywają trudne, jednak znalezienie odpowiedniej motywacji, które będzie popychać osobę uzależnioną do działania jest jednym z kluczowych czynników, które pozwoli zakończyć leczenie uzależnienia sukcesem.